Hôm qua, 18/04, giải thưởng danh giá Pulitzer về tiểu thuyết đã được trao cho ông Nguyễn Thanh Việt, một tác giả sinh ở Việt Nam và tị nạn ở Mỹ năm 1975. Hiện ông đang giảng dạy tiếng Anh và Hoa Kỳ học, tại đại học Nam California, sống ở Los Angeles.
Cuốn tiểu thuyết đoạt giải và cũng là tiểu thuyết đầu tay của ông có tựa « The Sympathizer – Cảm tình viên». Câu chuyện kể lại hồi tưởng của một điệp viên cộng sản nằm vùng trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa, bắt đầu vào những ngày cuối cùng của chiến tranh Việt Nam. Sau khi Sài Gòn thất thủ, nhân vật chính trốn đến Hoa Kỳ với nhiệm vụ nắm bắt hoạt động của những người tị nạn. Với vai trò trợ lý của một viên tướng không chấp nhận thất bại, nhân vật này quan sát những nỗ lực của người tị nạn để tồn tại ở Los Angeles đầy u uất.
Nhân vật chính với cuộc sống hai mặt để tiếp tục tìm ra những người cộng sản trà trộn theo yêu cầu của viên tướng, đồng thời cũng giúp vị tướng này tổ chức lực lượng kháng chiến để chiếm lại Việt Nam. Với nhân vật, đó là cuộc chiến nội tâm của một người đàn ông giữa hai chủng tộc và hai quốc gia. Ngay từ đầu cuốn tiểu thuyết, nhân vật chính cho biết : tôi là một điệp viên, một người thèm ngủ, là một con ma, một người hai mặt. Không ngạc nhiên khi tôi cũng là người có hai suy nghĩ.
Hội đồng bình chọn của Pulitzer tán dương tiểu thuyết vì « là một câu chuyện của người nhập cư được kể với giọng văn giằng xé, tự thú của một người đàn ông có hai suy nghĩ và hai quốc gia : Việt Nam và Mỹ ».
Khi được tin mình đoạt giải, ông đã viết trên Facebook của mình: “Xin cảm ơn những lời chúc tốt lành của các bạn. Tôi đã kiểm tra lại với nhà xuất bản và họ đã nói rằng The Sympathizer đã thắng giải Pulitzer. Tôi đã bị choáng. Cứ như một cú lừa vĩ đại ”. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ Los Angeles Times , ông cho biết: « Cuốn sách là một sự thú tội của một người Việt, hướng đến người Việt. Với nhiều người, đây không là một ám chỉ, ít ra trong tiểu thuyết này. Tôi đã nghĩ là tôi viết cho chính tôi, nhưng để tiếp cận nhiều công chúng hơn, tôi phải nói chuyện với nhiều đọc giả, họ đã có nhiều phản hồi tích cực ».
Các tác phẩm của ông được đăng trên Best New American Voices, TriQuarterly, Narrative, và The Chicago Tribune. Ông cũng là tác giả của cuốn sách học thuật “Race and Resistance”.
